Tasavvuf ya da İslam ahlak ve edebini kuşanmak






Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf, İslam’ın bir parçasıdır. Bu nedenle büyüklerimiz tasavvufu ayrı bir kavram olarak görmemiş, hatta “İslam tasavvufu” ifadesini gereksiz bulmuşlardır.

İslam ahlakıyla ahlaklanmayı ifade eden “havf ve reca” terimini ele aldığımızda, aslında Kur’an’ın ve Peygamber’in ahlakıyla örtüşen ve onu geliştirip yorumlayan bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Bu nedenle, tasavvuf müessesesi ve tarikatlar üzerinden bu kavramları daha iyi anlamaya ve aktarmaya çalışırız.

Serrâc Tûsî, Ebû Tâlib el-Mekkî, Hargûşî, Sülemî, Kuşeyrî ve Hucvirî gibi önemli isimler, tasavvuf felsefesini kitaplaştıran ve geliştiren sufi düşünürler olarak havf ve reca kavramları üzerinde önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Tasavvuf tarihinde havf ve reca kavramlarını daha iyi anlama amacıyla, Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî’nin Menâzilü’s Sâirîn adlı eserindeki tespitlerini incelemeye yöneliyoruz.

Abdurrezzak Tek’in Tasavvufî Mertebeler: Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî Örneği kitabından da konuyla ilgili derinlemesine bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Et-Tilimsânî’nin Tasavvufta Haller ve Makamlar: Menâzilü’s Sâirîn Şerhi kitabı da konuya ilişkin önemli bir kaynaktır.

Havf ve Reca Kavramları

“Havf”, insanın ruhunda hoşlanmadığı durumlar veya arzuladığı şeyleri elde edememenin yarattığı endişe ve huzursuzluğu ifade eden bir terimdir. Bu psikolojik durum, genellikle Allah korkusu ve ahiretle ilgili endişelerle ilişkilendirilir.

Ebû Tâlib el-Mekkî gibi sufi düşünürler, havf kavramını detaylı bir şekilde irdeleyen ilk kişiler arasındadır. Havfın, takva, haşyet, hazer, vecel ve işfâk gibi korkuyla ilişkili tüm aşamalarını kapsadığını belirtmişlerdir.

Herevî’ye göre, havf kavramı üç aşamada incelenmelidir. İlâhi cezalardan korku, Hakk’ın huzurunda kendini kaybetme korkusu ve Hakk’ın celâlinin heybetinden korku havfın farklı boyutlarını oluşturur.

İlâhi cezalardan korkma, imanın bir göstergesi olarak kabul edilirken, Hakk’ın huzurunda kaybolma korkusu ve Hakk’ın heybetinden duyulan korku, sufi yolculuğun farklı aşamalarında önemli bir rol oynar.

Reca kavramıyla ilgili detaylara ise bir sonraki yazımızda değinilecektir.


Related Posts

TÜSİAD’ın raporu ortaya çıkardı: Alarm veriyor önlem almak kaçınılmaz hale geldi

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), PwC Türkiye iş birliğiyle bir rapor hazırladı. “Yaşlılık Politikaları Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” raporunda Türkiye’nin dünya ortalamasından daha hızlı yaşlandığına dikkat …

Uzman isim yıl sonu tahminini açıkladı! Altın yatırımcısına kritik uyarı

Piyasa uzmanı İslam Memiş, televizyon programında yaptığı açıklamalarda, özellikle gümüşün yıl sonuna doğru daha avantajlı bir yatırım aracı olabileceğine dikkat çekti. Altının ons fiyatında 3280–3380 dolar bandına işaret eden Memiş, jeopolitik …

Eskişehirli iş adamı Avrupa ülkesinde kulüp satın aldı!

Kuzey Makedonya futbolunun köklü kulüplerinden biri olan Tikves Kavadarci, artık Türk bir iş insanının yönetiminde. Eskişehirspor’un eski başkanlarından Osman Taş, kulübün çoğunluk hissesini devralarak Tikves’in yeni sahibi oldu.

Ankara ile Şam arasında hava köprüsü kuruldu: İlk uçuş gerçekleşti

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Ankara Esenboğa Havalimanı’ndan Şam Uluslararası Havalimanı’na ilk uçuşun gerçekleştiğini bildirdi. Uraloğlu yaptığı açıklamada “Ankara-Şam hattında pazartesi, cuma ve pazar günleri olmak üzere haftada 3 gün karşılıklı direkt seferler olacak” ifadelerini kullandı.

Zamlar yağmur gibi yağmadan son çıkış! Erdoğan o yetkisini kullanacak mı?

TÜİK’in açıkladığı tüketici fiyatları (TÜFE) ve Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi’nde (Yİ-ÜFE) gerçekleşen haziran artışlarıyla birlikte Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve buna bağlı maktu vergi artışları da ortaya çıktı. Mevcut tarife listelerine göre hesaplanan bu maktu artışları uygulamaya koymama, sıfırlama, yüzde düşürme ya da yüzde 50 artırma yetkisi Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’da.

Mehmet Şimşek TÜİK’in enflasyonunu değerlendirdi: Vatandaşlarımız müsterih olsun

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TÜİK’in açıkladığı haziran enflasyonunu değerlendirdi. Şimşek, “Vatandaşlarımız müsterih olsun, gıda ve dayanıklı tüketimden eğitime, ulaştırmadan birçok sektöre kadar enflasyonda belirgin yavaşlama başladı, bu eğilim sürecek” ifadelerini kullandı.