Tasavvuf ya da İslam ahlak ve edebini kuşanmak






Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf ve İslam İlişkisi

Tasavvuf, İslam’ın bir parçasıdır. Bu nedenle büyüklerimiz tasavvufu ayrı bir kavram olarak görmemiş, hatta “İslam tasavvufu” ifadesini gereksiz bulmuşlardır.

İslam ahlakıyla ahlaklanmayı ifade eden “havf ve reca” terimini ele aldığımızda, aslında Kur’an’ın ve Peygamber’in ahlakıyla örtüşen ve onu geliştirip yorumlayan bir yapıyla karşı karşıya kalırız. Bu nedenle, tasavvuf müessesesi ve tarikatlar üzerinden bu kavramları daha iyi anlamaya ve aktarmaya çalışırız.

Serrâc Tûsî, Ebû Tâlib el-Mekkî, Hargûşî, Sülemî, Kuşeyrî ve Hucvirî gibi önemli isimler, tasavvuf felsefesini kitaplaştıran ve geliştiren sufi düşünürler olarak havf ve reca kavramları üzerinde önemli katkılarda bulunmuşlardır.

Tasavvuf tarihinde havf ve reca kavramlarını daha iyi anlama amacıyla, Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî’nin Menâzilü’s Sâirîn adlı eserindeki tespitlerini incelemeye yöneliyoruz.

Abdurrezzak Tek’in Tasavvufî Mertebeler: Hâce Abdullah el-Ensârî el-Herevî Örneği kitabından da konuyla ilgili derinlemesine bilgi alabilirsiniz. Ayrıca Et-Tilimsânî’nin Tasavvufta Haller ve Makamlar: Menâzilü’s Sâirîn Şerhi kitabı da konuya ilişkin önemli bir kaynaktır.

Havf ve Reca Kavramları

“Havf”, insanın ruhunda hoşlanmadığı durumlar veya arzuladığı şeyleri elde edememenin yarattığı endişe ve huzursuzluğu ifade eden bir terimdir. Bu psikolojik durum, genellikle Allah korkusu ve ahiretle ilgili endişelerle ilişkilendirilir.

Ebû Tâlib el-Mekkî gibi sufi düşünürler, havf kavramını detaylı bir şekilde irdeleyen ilk kişiler arasındadır. Havfın, takva, haşyet, hazer, vecel ve işfâk gibi korkuyla ilişkili tüm aşamalarını kapsadığını belirtmişlerdir.

Herevî’ye göre, havf kavramı üç aşamada incelenmelidir. İlâhi cezalardan korku, Hakk’ın huzurunda kendini kaybetme korkusu ve Hakk’ın celâlinin heybetinden korku havfın farklı boyutlarını oluşturur.

İlâhi cezalardan korkma, imanın bir göstergesi olarak kabul edilirken, Hakk’ın huzurunda kaybolma korkusu ve Hakk’ın heybetinden duyulan korku, sufi yolculuğun farklı aşamalarında önemli bir rol oynar.

Reca kavramıyla ilgili detaylara ise bir sonraki yazımızda değinilecektir.


Related Posts

Haluk Görgün: IDEF-2025’e 96 ülke katılacak

SAVUNMA Sanayii Başkanı Haluk Görgün, 22-27 Temmuz tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenecek Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı-2025’in (IDEF) salı günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılacağı törenle açılacağını söyledi.

İzmir’de Taşıt Sayısı Artıyor

TÜİK verilerine göre, İzmir’de trafiğe kayıtlı taşıt sayısı %7,9 artarak 2.02 milyon oldu.

Euro Bölgesi’nde enflasyon mayısta yükseldi

Euro Bölgesi enflasyon oranı Haziran ayında yükseliş kaydetti. Buna göre enflasyon oranı Haziran’da yüzde 2 olarak gerçekleşti.

Aydın’da Konut Satışları Yüzde 28 Arttı

Aydın’da 2025 Haziran ayında konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28 artış göstererek 2 bin 66 adede ulaştı. İlk elden satışlar ve ipotekli satışlar da önemli artışlar kaydetti.

Çiftçilere Hırsız Nöbeti

Kastamonu’da sarımsak hasadı yapan çiftçiler, hırsızlardan korumak için tarlalarında nöbet tutuyor.

‘Kongre, sağlık ve spor turizmi çok potansiyelli’

Antalya ve Gazipaşa havalimanlarından 12 Temmuz günü 100 bin 646 yabancı ziyaretçi giriş yaptı. Bu veri son 5 yılın temmuz aylarında kaydedilen en yüksek günlük yabancı ziyaretçi sayısı oldu.