Brexit sonrası oluşan vergi avantajı, İngiliz alışverişçilerin lüks tüketim alışkanlıklarını kökten değiştirdi.
euronews.com’un haberine göre Londra’nın göz alıcı vitrinleri yerine Paris ve Milano’yu tercih eden İngilizler, KDV iadesi sayesinde yaptıkları “daha ucuz” alışverişlerle Avrupa ekonomisine milyarlarca avro bırakıyor. Bu durum, uluslararası turistlere vergisiz alışveriş imkanı sunmayan tek büyük ülke konumuna düşen Birleşik Krallık’ın rekabet gücünü baltalarken, İngiliz lüks markalarını isyan noktasına getirdi.
Ocak 2021’de İngiltere’nin AB’den ayrılmasıyla birlikte, İngiliz vatandaşları AB ülkelerinde “üçüncü ülke gezgini” statüsü kazandı ve KDV iadeli alışveriş yapma hakkı elde etti.
Uluslararası Perakendeciler Birliği’nin (AIR) raporuna göre bu durum, şaşırtıcı bir harcama patlamasına yol açtı:
2021’de AB’de 169 milyon avro harcayan İngilizlerin, 2024 sonu itibarıyla bu rakamı beş kat artırarak 854 milyon avroya (730 milyon sterlin) çıkarması bekleniyor.
Bu durum, sadece küçük bir harcama artışı değil; otel, seyahat ve restoran harcamalarını da kapsayan yepyeni bir “alışveriş turizmi” pazarı yarattı. Örneğin, yaklaşık 4.200 avroluk lüks bir çantayı Paris’ten alan bir İngiliz, ortalama 840 avro KDV iadesi alabiliyor. Bu indirim, kıta Avrupası’na yapılacak bir hafta sonu kaçamağını oldukça cazip kılıyor.
İşin ironik tarafı ise, İngilizler Avrupa’da bu avantajdan yararlanırken, Birleşik Krallık hükümetinin uluslararası ziyaretçiler için KDV iade programını “maliyet ve karmaşıklık” gerekçeleriyle kaldırmış olması. Bu kararla birlikte Birleşik Krallık, uluslararası turistlere vergisiz alışveriş sunmayan tek büyük küresel merkez haline geldi. Artık havalimanlarındaki gümrüksüz mağazalardan alınan elektronik eşyalar bile KDV’den muaf değil; bu da ülkenin turistik cazibesine büyük darbe vuruyor.
İngiliz markaları isyan ediyor: “Bir elimiz arkada bağlı”
Bu durumdan en çok şikayetçi olanlar ise İngiliz lüks markaları. Rolls-Royce, Burberry ve Harrods gibi devleri temsil eden lüks lobisi Walpole, Brexit’in sektöre etkilerini gözler önüne seren bir rapor yayımladı:
Sadece moda ve aksesuar sektöründeki kayıp %64’e ulaştı.
AB’ye yapılan lüks mal ihracatının, Brexit olmasaydı %43 daha düşük olacağı belirtildi.
Walpole CEO’su Helen Brocklebank, “Lüks küresel bir olgudur, ancak evi İngiltere ve Avrupa’dır,” diyerek durumu özetledi. Brocklebank, İngiliz lüks sektörünün 2028’e kadar 125 milyar sterlinlik bir potansiyele sahip olduğunu, ancak bu hedefe “bir elleri arkada bağlı şekilde” ulaşamayacaklarını vurguladı. Markalar, gümrük gecikmeleri, beklenmedik kurye ücretleri ve tutarsız sınır kontrolleri nedeniyle Avrupalı müşterilerini rakip markalara kaptırdıklarını bildiriyor.
Sonuç olarak, YouGov anketlerinin de gösterdiği gibi İngilizlerin lüks ürünlere para harcama iştahı devam ediyor. Ancak mevcut politikalar nedeniyle bu harcamalar, Manş Tüneli’nin diğer tarafına kayıyor. Westminster hükümeti vergisiz alışverişi yeniden gündemine alana kadar, Paris veya Milano’da bir İngiliz kartının her kullanımı, Londra’da kaybedilmiş bir satış anlamına gelmeye devam edecek.
